De headline van dit artikel doet een spannende cliffhanger vermoeden en de naam van het “syndroom” wat we bespreken zorgt voor mensen die hier niet bekend mee zijn misschien voor een kleine glimlach. Voor ons een serieus topic om onder de aandacht te brengen. We begeleiden in toenemende mate jonge(re) hoog opgeleide professionals en nemen in gesprekken steeds vaker waar dat sommige professionals hardnekkig twijfelen aan zichzelf. Over dit thema verschijnt gelukkig steeds meer literatuur.
“Hoe heeft deze werkgever mij kunnen kiezen?” “Ik ben een jaar klaar met mijn opleiding en heb geen idee of ik die functie wel aankan”. “Wanneer valt het op dat ik er niets van kan?”
Deze en andere citaten worden uitgesproken en/of spoken frequent door het hoofd van sommige professionals. Vaak helpt de omgeving dan mee om de belemmerende overtuigingen weg te nemen en de professional in kwestie te overtuigen dat hij/zij het wel kan en geschikt is voor de functie (loopbaancoaching kan dan vaak oplossing bieden). De duurzaamheid van deze overtuigingen is helaas vaak maar van beperkte duur.
Imposter syndroom
Klinken bovenstaande uitspraken je bekend in de oren? Herken je vrienden of collega’s die deze terugkerende twijfels ervaren? We plakken liever geen stickers, die worden al genoeg geplakt. Toch kan het helpen om te lezen dat dit vaker voorkomt en dat je niet de enige bent en er zeker niet alleen voor staat. Als je ondanks je succes geneigd bent te geloven dat je niet intelligent genoeg bent en dat anderen je te hoog inschatten, kun je “last” hebben van het imposter syndroom (ook wel ‘het val door de mand’ syndroom genoemd). Je hebt dan (ten onrechte) het gevoel dat anderen ieder moment kunnen ontdekken dat je helemaal niet zo slim, gevat of capabel bent als dat je wellicht op hen overkomt. Vaak wordt het beschreven in relatie tot werk of carrière, maar ook in sociale situaties komt het voor.
Iedereen kan er last van krijgen
Het ‘val door de mand syndroom’ wordt in de literatuur vooral aan vrouwen toegeschreven, maar uit onderzoek komt naar voren dat mannen hier net zo hoog “scoren”. Er bestaat -misschien onverwacht- geen sterke samenhang tussen imposter gevoelens en gebrek aan zelfvertrouwen.
Oplossing?!
Gelukkig is er iets aan te doen. We hebben onderstaand een 10-stappenplan weergegeven en bieden ook coaching aan, gericht op dit thema. Ga er in ieder geval mee aan de slag, want de gevolgen van een langdurend lijden aan voortdurende angst om door de mand te vallen zijn niet misselijk: ofwel je gaat alle uitdagingen uit de weg en bagatelliseert je successen, of je werkt jezelf uit de naad om fouten te voorkomen waardoor je meer kans hebt op een burn-out.
Het stappenplan
- Verbreek de stilte. Schaam je niet over je gevoelens een bedrieger te zijn en deel ze. Te weten dat je er niet alleen in staat helpt al een hoop;
- Scheid gevoelens van feiten. Het feit dat je je stom voelt betekent niet dat je het ook bent;
- Normaliseer je zelftwijfel in situaties waarin je daadwerkelijk de enige vrouw, man of vakinhoudelijke buitenstaander bent;
- Leg de nadruk op de voordelen. Perfectionisme kan wijzen op een gezonde ambitie om te excelleren. Alleen moet je het niet op alle vlakken willen uitblinken. Doe je best als het echt uitmaakt, maar sta je zelf toe routine taken op de automatische piloot te doen. Vergeef jezelf als de onvermijdelijke fout zich een keer voordoet;
- Ontwikkel een nieuwe manier om om te gaan met fouten en falen. Henry Ford zei ooit: ‘Falen is slechts de mogelijkheid om op een slimmere wijze opnieuw te beginnen.’;
- Schoon je eigen regels op. Als je regel was: ‘je moet altijd het antwoord weten’ en ‘je mag niet om hulp vragen’ besef dan dat jij net zoveel recht hebt als ieder ander om het fout te hebben, het niet te weten, een slechte dag te hebben of om hulp te vragen;
- Ontwikkel nieuwe interne software. Dus niet bij een nieuwe baan denken ‘wacht maar tot ze erachter komen dat ik geen flauw idee heb wat ik aan het doen bent’ maar ‘Iedereen die ergens nieuw begint voelt zich wat onzeker in het begin. Ik weet misschien niet alles maar ben wel slim genoeg om het uit te vinden.’;
- Visualiseer je succes. Net als een succesvolle sportman of –vrouw. In plaats van je rampen voor te stellen;
- Beloon jezelf! Als het je lukt om een vicieuze cirkel te doorbreken, geef jezelf dan een oprecht schouderklopje;
- Fake it ‘til you make it. Wacht niet tot je het kan voordat je het doet maar neem ook risico’s. Je zelfvertrouwen zal meegroeien.
Leg je ook wel eens de lat te hoog? En wil je hulp?
Bel ons gerust om eens vrijblijvend kennis te maken en op basis daarvan te beoordelen of wij je kunnen helpen -> 085-4018200 of Hoekanikjehelpen@Panthion.nl
